Vücuda enerji sağlamaya yarayan insülin hormonunun yetersiz olduğu durumlarda ortaya çıkan tip 1 diyabet, genellikle gençlerde ve çocuklarda görülen bir hastalık olmaktadır. Bir diğer adı da şeker hastalığı olan bu hastalıkta, pankreasta yer alan beta hücrelerinin hasar görmesi sonucunda insülin hormonu yeterli olarak üretilemez hale gelmektedir.

Pankreas tarafından salgılanan insülin hormonun yetersiz olduğunda ya da yokluğuna bağlı olarak ortaya çıkan tip 1 diyabet, beta hücrelerinin % 80’i hasar gördüğünde belirtilerini göstermeye başlamaktadır. Bu hastalığın oluşum nedeni genetik faktörlere bağlı olmasının yanı sıra vücudun bağışıklık sisteminin zayıfladığı durumlarda da ortaya çıkabilmektedir.

Sağlıklı olan kişilerde vücudu yabancı ve zararlı olan etkenlere karşı koruyan bağışıklık sistemi; ilaç, stres, virüs ya da aşılanma nedeniyle bazen hasar görebilmektedir. Bu hasar sonucunda ise tip 1 diyabet hastalığı bazı kişilerde nüksetmektedir. Bunun sonucunda pankreasta bulunan beta hücreleri azalmaktadır. Bütün bunlara bağlı olarak tip 1 diyabetin gelişme riski yüksek olan grupları ise şu şekilde sıralanmaktadır;

• Aile geçmişinde çok sayıda tip 2 diyabetli yakını olanlarda
• Baba, anne ya da kardeşler gibi birinci derece yakınlarında tip 1 diyabet olanlarda
• Gebelik döneminde diyabet hastalığı çıkan kadınlarda
• Virüs ya da kimyasal maddeler gibi benzeri çevresel faktörler

Tip 1 diyabette vücudun kan şekerini düzenlemeye yarayan, en önemli hormonlardan biri olan insülinin, pankreas tarafından yeterince üretilmemesinden dolayı kandaki şeker düzeyi yükselmekte ve birçok belirtinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Tip 1 diyabet belirtileri genel olarak şunlardır;

• Ağız kuruluğu
• Çok su içme isteği
• İştahsızlık
• Çabuk yorulma
• Sık idrara çıkma
• Geceleri sık idrara çıkma
• Nedeni olmayan kilo kayıpları
• Bulanık görme
• Kaşıntılar
• Çabuk geçmeyen yaralar
• Çok idrar yapma

Tip 1 diyabet tedavi edilmezse vücutta kalıcı olan hasarlara ve rahatsızlıkla neden olmaktadır. Şeker hastalığı olan Tip 1 diyabet tedavisi bu yüzden büyük önem taşımaktadır. Bu hastalığın tedavisinde en yararlı olan yöntem insülin enjeksiyonu olmaktadır.  İnsülin enjeksiyonu hastalığın seyrine de bağlı olarak, hayat kurtarıcı derecede öneme sahiptir. Bu yüzden tip 1 diyabet hastalarının mutlaka doktor kontrolünde olmak şartıyla ve zorunlu olarak, her gün insülin takviyesi yapması gerekmektedir.

Bunun yanı sıra tip 1 diyabet hastalarının düzenli olarak egzersiz yapması ve iyi bir beslenme düzenine sahip olması lazımdır. Bu tedavilerin temel amacı ise şeker hastalarının gün boyunca ideal kan şekeri düzeyine sahip olmalarını sağlamak olmaktadır. Bu bağlamda tip 1 diyabet hastalarının ömürleri boyunca insülin takviyelerini ve diğer tedavi yöntemlerini uygulamaları şarttır.

Tip 1 diyabet hastalarının, hayatları boyunca beslenmelerinde şunlara dikkat etmesi gerekmektedir;

• Uygun beslenme programları ile kan şekerini normal ve ideal olan sınırda tutmak
• Kan şekeri yüksekliğini ve kan şekeri düşüklüğüne neden olan beslenmelerden kaçınmak
• İdeal olan kiloda kalacak şekilde beslenmek
• Kan şekerini kontrol altında tutmak için uygun miktarlarda olan karbonhidratlı yiyecekleri tüketmek
• Beslenme alışkanlıklarında doktorun tavsiyelerine harfiyen uymak
• Yemek yeme zamanlarını aksatmamak
• Yemekleri doktorun verdiği listeye göre düzenlemek
• Besin tüketimlerinde çeşitliliği artırmak
• Toz şeker, kesme şeker, bal ya da tatlı gibi benzeri şekerli ürünleri doktor tavsiyesine uyarak tüketmeye dikkat etmek

Bu hastalıkta Tip 1 diyabet belirtileri görülmeye başladıktan sonra gerekli olan tedaviler yapılmazsa kalıcı olabilen birçok hastalığa neden olabilmektedir. Bu yüzden şeker hastalığına sahip olan kişilerin en kısa zamanda tedaviye başlamaları gerekmektedir. Bu hastalıklar şunlardır;

• Görme bozuklukları
• Kalıcı olabilen görme kayıpları
• Böbrek yetmezliği
• Damar sertliği
• Kalp krizi
• Felç
• Yaraların geç iyileşmesi ve aşırı kanaması olmadı
• Diş eti çekilmelerine bağlı olarak diş kayıpları